Bloemrijke dijken zijn minstens zo sterk én beter voor de biodiversiteit

Nieuwe combinaties van gras- en kruidensoorten op dijken kunnen bijdragen aan het herstel van biodiversiteit. Zo’n ‘soortenrijke dijkbekleding’ is bovendien zeker zo sterk als traditionele grasbekleding.

Dat blijkt uit het Hoogwaterbeschermingsprogramma Future Dikes van Waterschap Rivierenland. De resultaten uit het onderzoek werden deze maand gepresenteerd en kunnen helpen bij dijkversterkingen in de toekomst.

Soortenrijke dijkbekleding

In de komende 30 jaar moet er 1500 kilometer aan Nederlandse dijken versterkt worden om te voldoen aan de nieuwe veiligheidsnormen. Op meer dan 95% van de Nederlandse grasdijken groeit vrijwel alleen gras. Op 3 tot 5 procent van de dijken ligt een soortenrijke dijkbekleding: een mix van grassoorten en kruidensoorten, ook wel bekend als een bloemrijke dijk. Soortenrijke dijkbekleding kan bijdragen aan het herstel van biodiversiteit: er is plek voor bijzondere planten- en insectensoorten. Dijken slingeren bovendien door het Nederlandse landschap en kunnen zo verschillende ecosystemen met elkaar verbinden.

Het bericht gaat verder onder de foto.

Vegetatie, bodem en treksterkte

De onderzoekers vergeleken hiervoor vegetatie, bodem en erosiegevoeligheid van zoden van bestaande soortenrijke dijken met die van de traditionele grasdijken. Hiervoor werden onder meer treksterkteproeven en grote overslagproeven (met heel veel water) uitgevoerd op bestaande soortenrijke grasbekleding. Uit de verschillende proeven bleek dat de soortenrijke dijkbekleding tenminste net zo sterk is als de gangbare grasbekleding en bovendien veel biodiverser.

Ecoloog Hans de Kroon: “De soortenrijke dijkbekleding is tenminste net zo veilig als grasgedomineerde dijkbekleding. Aangezien de soortenrijke dijkbekleding veel meer plantsoorten omvat en meer verschillende insecten aantrekt, draagt deze dijkbekleding bovendien bij aan het behoud van de biodiversiteit in het rivierenlandschap.”

Handreiking

Om ervoor te zorgen dat de soortenrijke dijkbekleding in de toekomst grootschaliger in de praktijk toegepast kan worden, stelde het onderzoeksteam een handreiking samen. In de handreiking komen aanbevelingen voor de randvoorwaarden voor de aanleg en de ontwikkeling van bloemrijke dijken. Belangrijk zijn de bodemsamenstelling, het beheer en het juiste zaaimengsel voor deze dijken. Deze kennis is beschikbaar op www.handreikinggrasbekleding.nl en www.ru.nl/futuredikes .

Het Hoogwaterbescher¬mingsprogramma en de waterschappen hebben de ambitie uitgesproken om te komen tot “Sterke soortenrijke dijken als standaard”. In fase 2 van Future Dikes willen de onderzoekers deze ambitie realiseren door een aantal praktijkexperimenten uit te voeren op nieuwe en be¬staande dijken van een aantal waterschappen. Zo krijgen beheerders alle instrumenten in handen waarmee ze met vertrouwen aan soortenrijke dijken gaan beginnen.

Over Future Dikes

Future Dikes is een project van Waterschap Rivierenland in samenwerking met Wageningen Environmental Research, de Radboud Universiteit, Universiteit Twente, Deltares, Infram Hydren, Eureco Advies en Lumbricus. Via de gebruikersgroep vindt afstemming plaats met STOWA, elf waterschappen en RWS-WVL.