Wereldwijd actieplan voor koolstofneutrale land- en bosbouwsector

Met het behoud en de aanplant van bossen, duurzaam houtgebruik, het verminderen van voedselverspilling en duurzame intensivering van de landbouw, kunnen de wereldwijde land- en bosbouwsector in 2040 koolstofneutraal zijn en voor 30% bijdragen aan de Parijs-doelen.

Dat concludeert een internationaal team van onderzoekers in een nieuwe studie verschenen in Nature Climate Change. Met name China, Brazilië, Indonesië, de Europese Unie, India en de Verenigde Staten kunnen een substantiële bijdrage leveren.

De studie benoemt concrete acties die de bos-, landbouw- en voedselsector wereldwijd kunnen nemen om de opwarming van de aarde te beperken. De maatregelen zijn voor de helft gericht op het terugdringen van emissies, voor de andere helft op het stimuleren van koolstofopname. Bij elkaar kunnen de acties voor 30% bijdragen aan de doelstelling uit het klimaatakkoord in Parijs om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5°C in 2050.

Prioriteiten

“Dit rapport geeft concrete oplossingen die ook nog haalbaar zijn en veel meer voordelen opleveren dan alleen voor het klimaat,” zegt Gert-Jan Nabuurs van Wageningen University & Research, auteur van de studie. “We hebben gekeken welke actie waar haalbaar is en wie welke actie kan nemen. In Nederland kunnen we bijvoorbeeld inzetten op het verminderen van emissies, in Brazilie kan vooral ingezet worden op het tegengaan van ontbossing.”

De onderzoekers noemen maatregelen die volgens hen prioriteit moeten krijgen:

• Afname van ontbossing en drooglegging van veengebieden, met name in tropische landen, waaronder Brazilië, Indonesië en landen in de Afrikaanse Congo Basin.
• Herstel van bossen, verdroogde veengebieden en mangroven, met name in tropische landen, maar ook de Europese Unie en de Verenigde Staten.
• Verbeterd bosbeheer, duurzaam houtgebruik en het stimuleren van bio-energie, met name in de Verenigde Staten, Rusland, Canada, de Europese Unie, Australië, Brazilië, Indonesië en andere tropische landen.
• Stimuleren van koolstof opname door de bodem in de agrarische sector in alle agrarische landen.
• Verminderen van voedselverspilling door consumenten in ontwikkelde en opkomende landen, verminderen van voedselverspilling in het productieproces en waar mogelijk de overgang naar vegetarische diëten in ontwikkelde- en opkomende landen, met name de Verenigde Staten, de Europese Unie en China.
• Vermindering van uitstoot door landbouwdieren, mestopslag en -gebruik, gebruik en productie van kunstmest en rijstproductie door beter management, met name in China, India, Brazilië, de Europese Unie, de Verenigde Staten, Australië en Rusland.
• Het aandeel van deze maatregel is relatief kleiner, omdat dit weggezet moet worden tegen de wereldwijde vraag naar toename in voedselproductie.

Koolstofopslag in 2050

De onderzoekers hebben in deze studie gebruik gemaakt van klimaatmodellen en gekeken naar 24 vormen van landgebruik met het meeste potentieel voor klimaatmitigatie en met voordelen voor de sector, de maatschappij en het milieu. Vervolgens hebben ze landen benoemd die een leidende rol kunnen spelen in een koolstofneutrale land- en bosbouwsector.

Als deze landen het actieplan implementeren, dan is het wereldwijde landgebruik in 2040 koolstofneutraal en slaat de landgebruiksector in 2050 meer koolstof op dan dat deze uitstoot. Nu is de sector nog verantwoordelijk voor 25% van de wereldwijde uitstoot.

“Deze studie laat zien dat landgebruik op een realistische wijze een cruciale bijdrage kan leveren aan de afspraken in het Parijs-akkoord over de opname en uitstoot van koolstof,” aldus Nabuurs. “Maar de sector kan dit niet alleen. De substantiële afname in gebruik van fossiele brandstoffen is een fundamenteel onderdeel van ieder plan om de wereldwijde opwarming te beperken.”