Van 2 tot en met 12 december vond de 21e International Junior Science Olympiad (IJSO) plaats in Boekarest. Dit jaar deden 52 landen mee met 303 topleerlingen.
De olympiade werd georganiseerd door het Ministerie van Onderwijs en the National University of Science and Technology Politechnica Bucharest.
Goed resultaat voor het Nederlandse team
Alle leden van het Nederlandse team, bestaande uit Jara Diemel van het Stedelijk Gymnasium Nijmegen, Lucas Duynisveld en Floris Smit, beiden van het Gymnasium Beekvliet in Sint-Michielsgestel, Jens Zinnemers van het Stedelijk Gymnasium Arnhem en Sofie Steenbergen en Marieke van der Zwan, beiden van het Praedinius Gymnasium in Groningen, behaalden een bronzen medaille. Met name door de hoge scores op de praktijkopdrachten werd het olympisch brons in de wacht gesleept.
Jara Diemel: “Deze bijzondere tien dagen ga ik nooit vergeten. We hebben flink gepuzzeld op de uitdagende en leuke toetsen, maar vooral heel veel spelletjes gedaan en plezier gehad met elkaar. We gingen naar Roemenië als (bijna) onbekenden en kwamen terug als een hechte vriendengroep. Als hoogtepunt hebben we alle 52 landen laten hossen op Snollebollekes!”
Winnaar uit Taiwan
De olympiade werd gewonnen door Yi-Yang Fan uit Taiwan. Hij domineerde het klassement op alle onderdelen van de wedstrijd. Het best presterende practicumteam kwam eveneens uit Taiwan. De prijzen werden uitgereikt door de Roemeense Staatssecretaris van het Ministerie van Onderwijs, Florian Lixandru en door de voorzitter van de wetenschappelijke commissie, Sebastian Popescu.
De landenprijs, die werd uitgereikt door de president van de IJSO, Emiel de Kleijn, gewonnen werd door India.
Wedstrijd en programma
De IJSO is een olympiade voor leerlingen van 15 jaar of jonger. De wedstrijd bestaat uit drie onderdelen: een meerkeuzetoets, een toets met open vragen en een praktische toets, met vragen vanuit de wiskunde, biologie en scheikunde. De meerkeuzetoets en de toets met open vragen waren individuele toetsen, de practicumtoets werd in teamverband afgenomen. Het is een uitdaging om elk jaar een boeiende set met discriminerende opgaven samen te stellen die recht doet aan het beoogde niveau, aan de bijzonderheden van het gastland en inspeelt op actuele thema’s.
De toetsen waren lang en het niveau van de vragen lag erg hoog, met veel wiskundige benaderingen van bijzondere situaties, zoals de verandering van een lichtstraal die door een prisma gaat met een tijdsafhankelijke brekingsindex. Aan de hand van eerder uitgevoerde metingen met een smartphone werd gekeken naar de werking van de interne versnellingsmeter. Bij het practicum werden metingen verricht aan de fysisch-chemische eigenschappen van Roemeense honing.
Meer dan een kenniswedstrijd
IJSO is meer dan een kenniswedstrijd. De leerlingen kregen een uitgebreid educatief, sportief en cultureel programma aangeboden. Ze gingen naar Peles Castle in Sinaia, het voormalig zomerpaleis van de koninklijke familie en kregen een rondleiding door het Parlementspaleis. Ze bezochten het Horia Hulubei National Institute of Physics and Nuclear Engineering en kregen een stadswandeling door Boekarest. Tijdens een culturele avond in de Aula Magna van de Politechnica University konden landen zich kort presenteren. Het optreden van het Zuid-Afrikaanse team stal daarbij de show met een fantastische dansvoorstelling waarna alle leerlingen het podium op stormden om mee te doen.
Voor- en eindronde IJSO 2025
Inmiddels zijn via de scholen alle 14- en 15-jarige havo- en vwo-leerlingen uitgenodigd voor de volgende editie van de IJSO. Deelname kan ‘science’ op een aantrekkelijke manier onder de aandacht brengen en deze groep jongeren stimuleren om voor bèta en techniek te gaan in de periode dat zij hun profielkeuze maken en vakkenpakket kiezen. De voorrondes van de IJSO vinden van 13 tot en met 28 maart 2025 op de scholen plaats. De nationale eindronde wordt gehouden op 13 juni 2025 aan HAN University of Applied Sciences in Nijmegen. In december 2025 vindt de 22ee IJSO plaats.
Initiatiefnemers en sponsors voor de jaarlijkse IJSO
De IJSO wordt in Nederland, met inbegrip van de nationale voorrondes en de training van de deelnemers, georganiseerd door SLO het landelijk expertisecentrum voor het curriculum, Gelderse Onderwijsgroep Quadraam, HAN University of Applied Sciences in Arnhem en Nijmegen, Fontys Hogeschool Eindhoven en de Radboud Universiteit. Het evenement wordt ondersteund door het Ministerie van OCW, de Nederlandse Vereniging voor het Onderwijs in de Natuurwetenschappen (NVON), Dustin en het NL Talenten Fonds.
De Koninklijke Nederlandse Chemische Vereniging (KNCV), Noordhoff Uitgevers, Techni Science, Wetenschap in Beeld en Uitgeverij Malmberg stellen prijzen beschikbaar.