LSVb en FNV Young & United luiden alarmbel oplopende studieschulden

Naar aanleiding van de beleidsdoorlichting van het leenstelsel luiden de Landelijke Studentenvakbond (LSVb) en FNV Young & United de alarmbel over de snel oplopende studieschulden.

Bijna de helft van de studenten dreigt af te studeren met een studieschuld boven de €20.000, waarvan nog eens de helft met een studieschuld van meer dan €40.000. LSVb-voorzitter Lyle Muns: “Het wordt nu pijnlijk zichtbaar dat het leenstelsel leidt tot torenhoge studieschulden. De coronacrisis verergert deze situatie alleen maar. Studerende jongeren komen massaal in de knel. Een snelle afschaffing van het leenstelsel en invoering van een schuldenvrije basisbeurs is noodzakelijk.”

Uit de doorlichting blijkt dat studenten aangeven meer te zijn gaan werken (54%) en lenen (43%) sinds de invoering van het leenstelsel. Ook laten ze activiteiten als bestuurservaring (27%), een buitenlandervaring (45%) en een honoursprogramma (27%) vaker liggen. Studenten uit lage inkomensgezinnen passen deze compensatiestrategieën vaker toe. Ook concludeert het rapport dat de aanvullende beurs de lagere ouderbijdrage van studenten met ouders die modaal of minder verdienen onvoldoende compenseert.

FNV Young & United voorzitter Bas van Weegberg: “Waar je wieg staat bepaalt hoeveel ontwikkelmogelijkheden je hebt binnen en buiten de studie. Zo vergroot het leenstelsel de kansenongelijkheid tussen studenten met rijke ouders en studenten met ouders die weinig kunnen bijdragen.”

Al eerder bleek dat jongeren eigen gezinsvorming uitstellen. Sinds de invoering van het leenstelsel gaan studenten daarnaast ook minder en later op kamers. Bovendien zorgen de snel stijgende schulden ervoor dat het verkrijgen van een hypotheek moeilijker is. Muns: “Je studententijd is een moment waarop je leert op je eigen benen te staan. Door het leenstelsel kunnen minder studenten op kamers gaan betalen. Ook maken de snel stijgende studieschulden de starterspositie van jongeren op de krappe woningmarkt nog ingewikkelder.”

De jongerenorganisaties maken zich ook ernstige zorgen om de toegankelijkheid van het huidige stelsel. Zo blijkt dat de doorstroom van het MBO naar het HBO sinds de invoering van het leenstelsel is gedaald en dat deze daling nog verder doorweegt op studenten uit gezinnen met lage inkomens.

Van Weegberg: “De doorstroom van het MBO naar het HBO is een cruciale brug voor veel eerstegeneratiestudenten om hun weg naar het hoger onderwijs te vinden. Deze brug brokkelt sinds de invoering van het leenstelsel steeds verder af.”

Vorige week vrijdag presenteerden LSVb en FNV Young & United de resultaten van hun studentenraadpleging over het studiefinancieringssysteem. De ruim 5000 deelnemende studenten kozen voor de schuldenvrije basisbeurs. In dit voorstel worden een derde van de kosten voor het levensonderhoud en de studie door de student gedragen en twee derde door een basisbeurs. Dat komt neer op een basisbeurs van 300 of 750 euro per maand voor respectievelijk thuis- en uitwonende studenten. Dit stelt studenten in staat af te studeren zonder schulden met een bijbaan van zo’n 10 à 12 uur per week.